در این مقاله تخصصی از سایت شهباز موتور، به بررسی جامع مشخصات فنی، طرزکار، اجزای مهم تشکیل دهنده آن، انواع، کاربردها و بسیاری از سوالات دیگر در مورد گیربکس های خورشیدی یا سیاره ای می پردازیم.
گیربکس خورشیدی چیست؟
گیربکس خورشیدی دارای چرخ دنده های خورشیدی است که 3 یا چند چرخ دنده خورشیدی به یک چرخ دنده مرکزی متصل هستند و توسط یک چرخ دنده رینگی احاطه شده اند.
به دلیل همین طراحی چرخ دنده ها که شباهت زیادی به چرخش سیاره ها به دور خورشید دارند، این گیربکس صنعتی با نام گیربکس خورشیدی یا سیاره ای شناخته شده است.
به دلیل عملکرد ظریف و هر یک از اجزای آن، از طیف وسیع و دقیقی از گشتاور و نسبت تبدیل پشتیبانی می کند که باعث شده است به عنوان دقیق ترین و پرقدرت ترین گیربکس صنعتی به شمار می رود.
مشخصات فنی
طی تحقیق های انجام شده و به گزارش کارشناسان، گیربکس های خورشیدی در حدود 95 درصد راندمان کاری دارند که این یک مزیت بسیار عالی محسوب می شود.
همچنین محدوده دور خروجی گیربکس خورشیدی چیزی در حدود 3 تا 800 دور خروجی است.
لق خوردن گیربکس های صنعتی به مرور مشکل افراد زیادی بوده که راه حل در گیربکس های خورشیدی است که لقی بسیار کمی دارد که مزیت بسیار عالی تلقی می شود.
گیربکس های خورشیدی قابلیت دوام و استحکام بسیار بالایی دارند و قابلیت تحمل دور ورودی تا مرز 3500 دور در دقیقه را دارند. همچنین گشتاور آن ها بین 650 تا 500,000 دور هست.
بیشتر بدانید ⇐ گیربکس صنعتی چیست؟
طراحی داخلی گیربکس خورشیدی
گیربکس های خورشیدی به صورت شافت مستقیم (گیربکس عمودی یا افقی نصب) و زاویه دار مانند 90 درجه طراحی شده اند. شایان ذکر است، گیربکس خورشیدی 90 درجه دارای طراحی خاصی است و قالبا به صورت سفارشی تولید می شود.
هرکدام از این طراحی ها با انواع ورودی و خروجی مختلفی مانند گیربکس پایه دار، ورودی یا خروجی با شافت تک خار، هزار خاری و هالو شافت و گیربکس فلنج دار تولید و عرضه می شوند.
این گیربکس با یک تا چند مرحله یا طبقه (Stage) تولید می شوند و هر طبقه از آن به صورت جداگانه ای دور موتور را کاهش داده و به طبقه ی بعد منتقل می کند. در نهایت خروجی کار، همان دور مورد نظر ما است.
طراحی این محصول به این صورت است که یک چرخ دنده خورشیدی در مرکز قرار گرفته شده و چند چرخ دنده خورشیدی دیگر به صورت جفت شده با این چرخ دنده مرکزی به حول محور مرکزی آن به گردش در می آیند. به همین دلیل به این گیربکس صنعتی، گیربکس سیاره ای نیز گفته می شود.
اجزا و وظیفه چرخ دنده های خورشیدی
اجزای کلی چرخ دنده این مدل گیربکس شامل: چرخ دنده خورشیدی، دو یا چند چرخ دنده هرزگرد سیاره ای به همراه یک دنده رینگی است که در ادامه وظیفه هر کدام از این قطعات را توضیح می دهیم.
چرخ دنده خورشیدی در مرکز قرار دارد و وظیفه آن انتقال قدرت است.
چرخ دنده های خورشیدی توسط فضایی که در چرخ دنده رینگی ایجاد شده است به هم متصل شده اند و دائما با هم درگیر هستند و حول محور خودشان می گردند.
همه این ها توسط یک شافت که میزان توان و دور خود را از الکتروموتور دریافت می کند، حرکت داده می شوند. در این حالت شافت با فرکانس پایین و گشتاور بالا می چرخد.
نحوه کار به این صورت است که نیروی ورودی چرخ دنده مرکزی که اصطلاحا چرخ دنده خورشیدی می نامند، به صورت دورانی (دایره ای) به حرکت در می آید، که به دنبال آن چرخ دنده های دیگر درگیر شده و به چرخش در می آیند.
نحوه عملکرد
نحوه کارکرد گیربکس های خورشیدی وابسته به توقف یا چرخش اعضای آن است. یعنی اگر عضوی از چرخ دنده های آن بایستد، عضو دیگری می چرخد و باعث بالا رفتن سرعت و به نسبت آن کم شدن سرعت (گشتاور) و گردش بر عکس می شود.
مواردی که گفته شد از لحاظ نحوه عملکرد کار، وابسته به این است که کدام عضو ایستاده و کدام عضو در حال چرخش است. پس می توان نتیجه گرفت که:
- زمانی سرعت کم می شود که چرخدنده رینگی در حال گردش باشد و چرخ دنده خورشیدی بایستد که در این حالت سرعت مجموعه داخلی آن آرام تر می شود.
- زمانی سرعت زیاد می شود که دو مورد اتفاق بیفتد. یکی چرخ دنده خورشیدی ایستاده باشد و مجموعه گردش کند و دیگری اگر رینگی بایستد و مجموعه گردش کند؛ در نتیجه چرخ دنده خورشیدی تندتر (از مجموعه) گردش می کند و باعث بالا رفتن سرعت می شود.
منتقل شدن مستقیم: دو عضو گیربکس اگر به یکدیگر قفل بشوند یا سرعت چرخش آن ها مساوی باشد، همه ی چرخ دنده ها مانند هم کار می کنند.
دنده عکس (عقب): اگر قفسه ایستاده باشد و چرخ دنده خورشیدي گردش کند نه تنها هرزگردها، هرز می شوند بلکه رینگی را برخلاف جهتی که داشته به گردش در می آورد.
خلاص: زمانی که کلاج ها، بست ها و باندهای قفل کننده درگیری نداشته باشد، موتور باری را متحمل نمی شود در این صورت حالت استارت است.
معایب و مزایای گیربکس خورشیدی
اگر بخواهیم منصفانه عیبی از این گیربکس صنعتی بگیریم، فقط می توان به قیمت بالای آن اشاره کرد که البته با توجه به راندمان و کارایی بالای آن نسبت به سایر گیربکس های صنعتی، طبیعی است که قیمت بالاتری داشته باشد.
برخی از مزایای گیربکس های خورشیدی عبارت اند از:
- در مقایسه با گیربکس های مشابه خود مانند هلیکال، حجم کمتری را اشغال می کند و فضای کمتری را در بر می گیرد.
- در مواقع قطع و وصل و استارت های متداول، تنش های بسیار کمی دارد.
- در مقایسه با گیربکس حلزونی و هلیکال، کارایی بسیار بالاتری را در اختیار مصرف کننده قرار می دهد.
- به دلیل حفظ توازن در تقسیم بار بین چرخ دنده ها، طول عمر و دوام بالایی در برابر فشار های بیشتر خواهد داشت.
- توانایی کوپل شدن با انواع الکتروموتور به سادگی و با سرعت بالا.
- در این گیربکس به دلیل طراحی چند مرحله یا چند طبقه ای، به بازه وسیعی از نسبت تبدیل می توان دست یافت.
- در سایزهای پایین، نیز تنوع در استیج، قدرت کاهندگی و قیمت به چشم می خورد به همین دلیل طیف انتخاب محدود نیست.
- گشتاور گیربکس خورشیدی در بازه بسیار متنوعی قرار دارد و مقادیری نظیر 395000 Nm و بیشتر را نیز پوشش می دهد.
انواع گیربکس خورشیدی
باتوجه به قدرت بالای گیربکس های خورشیدی امکان طراحی های مختلف این نوع گیربکس وجود دارد. یکی از کلی ترین دسته بندی هایی که می توان ارائه داد، بر اساس نوع کار آن است. گیربکس خورشیدی کاهنده دور و گیربکس افزاینده سرعت دو دسته کلی از این تجهیز صنعتی هستند. با این حال گیربکس های افزاینده از حالت روتین خارج است و تنها به صورت سفارشی ساخته می شوند.
همچنین، گیربکس های خورشیدی بر اساس نوع ورودی و خروجی به چند دسته متفاوت تقسیم می شوند.
ورودی گیربکس های خورشیدی شامل: ورودی فلنج، ورودی شافت و ورودی هالو شافت می باشد.
همینطور خروجی گیربکس های خورشیدی به سه دسته تقسیم می شوند: شافت های تک خاری، هزار خاری و فلنج.
تنوع در نوع ورودی و خروجی گیربکس خورشیدی باعث شده است که نصب گیربکس صنعتی خورشیدی برای انواع کاربردها امکان پذیر باشد.
همچنین در صنعت هایی که نیازمند ابزارهای دقیقی مانند دستگاه های برش CNC هستند، از گیربکس خورشیدی سروو موتور استفاده می شود، این گیربکس دقت بالایی دارد و در این صنایع بسیار پر کاربرد است.
برای گیربکس هیدروموتور ها نیز از گیربکس خورشیدی استفاده می شود. هیدرو موتور ها احتیاج دارند که ورودی گیربکسی که با آن کوپل می شوند، با خروجی هیدروموتور مطابقت داشته باشد.
بیشتر بدانید ⇐ نکات نصب و راه اندازی موتور گیربکس صنعتی
برندهای تولیدکننده ایرانی و خارجی
گیربکس های خورشیدی موجود در بازار ایران به طور معمول ساخت کشورهای ایران، چین، و برخی کشورهای اروپایی مانند آلمان و ایتالیا هستند.
گیربکس خورشیدی چینی معمولا برای سروو موتورها استفاده می شوند و برای صنایع و کاربردهای دیگر می توان از برند شهباز گیربکس استفاده کرد که تولید آن با مهندسی معکوس از گیربکس رجیانا ایتالیا است. همچنین برند های اروپایی هم مانند SEW، فلندر (flender)، بونفیلیولی (bonfiglioli)، رجیانا (reggiana) و سیتی (siti) در بازار یافت می شود.
کاربرد های گیربکس خورشیدی
این گیربکس ها که اکثرا به صورت شافت مستقیم طراحی می شوند، در اکثر صنایع مانند فولاد، غذایی، کشاورزی، نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، شیمیایی، پلاستیک، مکانیک، توربین بادی، معدن، سیمان، بسته بندی، کانوایر و بچینگ، حمل و نقل و باربری، شیشه، سرامیک، چوب و ... کاربردی هستند.
تمامی این کاربردها اگر به گیربکس سنگین صنعتی احتیاج داشته باشند، گیربکس های سیاره ای یا خورشیدی بهترین انتخاب برای این کاربردها خواهد بود. اما اگر به گبربکس صنعتی کوچک و سبک احتیاج داشته باشند، این گیربکس برای آن ها مورد استفاده قرار نمی گیرد.
اگر بخواهیم پیشرفته بودن این گیربکس ها را مثال بزنیم، لازم به ذکر است که برخی از کاربرد های خاص هستند که گیربکس های خورشیدی بهترین گزینه برای بر طرف کردن نیاز آن ها است. برای مثال چند نمونه از آن ها در زیر برای شما لیست می کنیم:
- گیربکس فیدر
- گیربکس بالمیل
- گیربکس توربین بادی
- گیربکس تیکنر و هوادهی آب و فاضلاب
- گیربکس کولینگ تاور
- گیربکس کانوایر یا نوار نقاله با بار های سنگین
- گیربکس جرثقیل سقفی
- گیربکس دستگاه شریدر
- گیربکس دستگاه حفاری
- گیربکس میکسر بتن یا بتونیر
انتخاب صحیح گیربکس خورشیدی
در ابتدا قبل از اینکه اقدامی برای خرید گیربکس خورشیدی کنید، باید فاکتورهایی را برای انتخاب صحیح گیربکس خورشیدی خود در نظر بگیرید.
محاسباتی که باید مد نظر قرار دهید عبارت اند از: توان ورودی، دور خروجی، گشتاور و نوع ورودی و خروجی گیربکس.
پیش از خرید با استفاده از فرمول های مرتبط می توانید گشتاور و دور خروجی گیربکس را اندازه گیری کنید. سپس با مراجعه به کاتالوگ گیربکس های خورشیدی و مقایسه آن با هر ردیف و فاکتور مورد نظر، به انتخاب مطلوب خود دست پیدا کنید.
فراموش نکنید بعد از انجام دقیق محاسبات و انتخاب محصول مورد نظرتان، حتما با کارشناس مربوط به حوزه گیربکس های صنعتی مشورت کنید تا از درست بودن خروجی اطلاعات خود اطمینان پیدا کرده و محصولی را خریداری نمایید که مناسب ترین نوع برای حوزه فعالیت شما است.
شما می توانید برای خرید انواع گیربکس صنعتی، از کارشناسان فروش شهباز موتور مشاوره تخصصی دریافت کنید و بهترین انتخاب را برای کاربرد مورد نیاز خود، با قیمت مناسب از شهباز موتور خرید کنید.
بیشتر بدانید ⇐ بهترین گیربکس صنعتی برای کاربرد های مختلف
تفاوت گیربکس خورشیدی و حلزونی چیست؟
در گیربکس حلزونی، جهت گیری شافت خروجی و ورودی به حالت عمود بر یکدیگر است. همین امر باعث شده که این گیربکس کارایی بالایی داشته و بتوان در شش حالت مختلف آن را نصب کرد.
گیربکس های خورشیدی نیز دارای یک چرخ دنده خورشیدی در مرکز و چند دنده خورشیدی به دور آن است که مانند یک منظومه کاملا به هم متصل که به دور آن می چرخند، هستند.
طراحی خورشیدی نسبت به حلزونی دارای راندمان بالاتری می باشد.
چرخ دنده های حلزونی از طریق یک ماردون تعبیه شده در میان شفت حرکت می کند که در بالای آن به صورت 90 درجه قرار دارد و در همان زاویه دوران می کند.
در پایان اگر سوال یا ابهامی دارید که در این مقاله پاسخ داده نشده است، می توانید از طریق ثبت نظر در انتهای همین صفحه، از کارشناسان متخصص ما بپرسید.
سلام گریبکس سیاره ای با ورودی 30 و خروجی 1 برای حفاری
ضربه ای موجود هست چون یک عدد گریبکس قورباغه ای
روسی دارم صدا دارد پی ام 500 هستش وزنش 400کیلو هست هم سنگینه و هم صدا زیادی دارد و گریبکس سیاره ای گرم نمیکند
سلام و درود
امکان استفاده از گیربکس خوشیدی برای کاربرد شما هست.
جهت اطلاع، صدای گیربکس خورشیدی 60 نا 75 دسیبل است.
گیربکس های خورشیدی خود قفل هستن؟
درود جناب عظیمی، خیر این خاصیت در گیربکس حلزونی وجود دارد.