پمپ های دنده ای دارای ویژگی های بسیار زیاد و متفاوتی با یکدیگر دارند که هرکدام از آن ها نقش مهمی در عملکرد پمپ دنده ای دارند.
وجود محصولات متنوع برای خرید پمپ دنده ای یا پمپ غلیظ کش مناسب است اما همین زیاد بودن تعداد پمپ ها باعث به وجود آمدن این سوال می شود که چگونه می توان یک پمپ دنده ای مناسب انتخاب کرد؟!!! برای دریافت پاسخ این سوال تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
عوامل موثر در انتخاب پمپ دنده ای
بهترین روش برای انتخاب پمپ دنده ای، این است که ببینیم به چه ویژگی پمپ دنده ای نیاز داریم.
بیشتر بدانید ⇐ آشنایی با پمپ دنده ای و انواع آن
پارامترهای مهم در انتخاب پمپ دنده ای توسط هر شخص با شخص دیگری متفاوت است به همین دلیل ما تمامی ویژگی های مهم و تاثیر گذار در انتخاب پمپ دنده ای را بررسی می کنیم.
دبی پمپ و فشار یا هد پمپ مهم ترین عوامل برای انتخاب پمپ دنده ای هستند.
دبی پمپ
دبی پمپ یعنی میزان سیالی که پمپ می تواند در یک واحد زمانی انتقال دهد و یکی از 2 عامل مهم برای انتخاب پمپ دنده ای است.
دبی پمپ با اسامی دیگری مثل دبی حجمی، شارش حجمی، Pump flow و Flow rate هم شناخته می شود اما رایج ترین اسم آن همان دبی پمپ است.
برای اندازه گیری دبی پمپ، واحد های مختلفی وجود دارد اما واحد های استاندارد برای مشخص کردن دبی پمپ، لیتر بر دقیقه یا L/min و مترمکعب بر ساعت یا m3/h است.
البته در برخی کشورها مثل آمریکا دبی پمپ را براساس گالن بر دقیقه، gal/min یا gpm بیان می کنند.
برای تبدیل مترمکعب بر ساعت به لیتر بر دقیقه کافی است عدد مورد نظر را ضرب در 1000 و تقسیم بر 60 کرد. به عنوان مثال دبی پمپی که 3 مترمکعب بر ساعت است یعنی دبی آن 50 لیتر بر دقیقه است.
50 = 60 ÷ (1000 × 3)
برای تبدیل لیتر بر دقیقه به مترمکعب بر ساعت هم باید عدد را ضرب در 60 و تقسیم 1000 کنیم. به عنوان مثال دبی پمپی که 200 لیتر بر دقیقه است یعنی دبی آن 12 مترمکعب بر ساعت است.
12 = 1000 ÷ (60 × 200)
فشار پمپ یا هد پمپ
دومین ویژگی مهم برای انتخاب پمپ دنده ای فشار پمپ یا هد پمپ است.
فشار پمپ با واحد بار یا bar سنجیده می شود. به عنوان مثال می گویند که فشار پمپ 10 بار است.
برای سنجش فشار پمپ پارامتر دیگری به نام هد پمپ هم هست. هد پمپ یعنی حداکثر ارتفاعی که پمپ می تواند یک سیال را تا آن ارتفاع پرتاب کند.
واحدی که برای هد پمپ استفاده می شود، متر است. به عنوان مثال وقتی می گویند که هد پمپ 5 متر است یعنی می تواند آب را تا ارتفاع 5 متری پرتاب کند.
هر 1 بار معادل 10.19 متر است اما معمولا برای محاسبه راحت تر، هر 1 بار را معادل 10 متر در نظر می گیرند.
ویسکوزیته یا غلظت سیال
هر چقدر میزان ویسکوزیته یا غلظت سیال بیشتر باشد، پمپ دنده ای نیاز به توان بالاتری برای انتقال سیال دارد.
با تغییر توان، ممکن است دور یا سرعت پمپ و همچنین دبی پمپ هم تغییر کند.
گاهی سیالی مثل قیر داریم که دارای غلظت بسیار بالایی است و انتقال آن سخت است. برای این جنس سیالات باید از پمپ دنده ای دو جداره استفاده شود. به این صورت که از جداره دوم پمپ، مایعی گرم عبور می دهند تا سیال کمی روان شود و راحت تر بتوان آن را انتقال داد.
دمای سیال
دمای سیال هم بر ویسکوزیته سیال اثر دارد و هم در انتخاب نوع پمپ دنده ای که تک جداره یا دو جداره باشد تاثیر گذار است.
در سیالاتی با غلظت بالا مثل قیر، اگر دمای سیال کم باشد انتقال آن سخت است. با استفاده از پمپ دوجداره، دمای سیال را افزایش می دهند تا غلظت سیال کم شود و انتقال آن راحت تر شود.
البته باید به این نکته توجه کرد که نمی توان افزایش دما را برای همه سیالات انجام داد، چون ممکن است دچار تغییر ویژگی و خاصیت شوند.
از طرف دیگر اگر دمای سیال بسیار بالا باشد، می تواند به قطعات داخلی پمپ آسیب برسد که احتمال آسیب رسیدن به پمپ دنده خارجی کمی بیشتر از سایر مدل ها است.
در این شرایط 2 راه کار وجود دارد. راه اول این که از جداره دوم پمپ، مایعی خنک و با دمای پایین عبور داده شود تا دمای سیال کم شود اما این روش غیر اصولی و نادرست است؛ چون باعث می شود به دنده ها شوک وارد شود.
راه دوم و اصولی این است که از پمپی که تحمل دمای بالاتری دارد، استفاده شود.
نکته مهم: همانطور که در بخش های ویسکوزیته و دمای سیال هم مطالعه کردید، این 2 پارامتر تا حد زیادی به هم وابسته هستند.
در تصویر بالا رابطه دما با ویسکوزیته آب را مشاهده می کنید. طبق این نمودار متوجه می شویم که هرچقدر دما افزایش می یابد، ویسکوزیته آب کم می شود.
جنس پمپ و جنس سیال
جنس پمپ با جنس سیال کاملا به هم وابسته هستند برای همین در یک دسته قرار دادیم.
برای سیالاتی با خاصیت خورندگی و اسیدی، حتما باید از پمپی استفاده کرد که جنس دنده های آن ها استیل است و اگر جنس بدنه آن هم استیل باشد، بهتر است.
برای سایر سیال ها که خاصیت اسیدی ندارند می توان از جنس چدن هم استفاده کرد.
همچنین برای مواقعی که ممکن است به پمپ ضربه و فشار ناگهانی وارد شود بهتر است از جنس های مقاوم تر مثل فولاد استفاده شود.
مدل پمپ دنده ای
منظور از مدل و نوع پمپ، دنده داخلی یا دنده خارجی بودن آن است.
با وجود اینکه این دو نوع پمپ با هم تفاوت هایی دارند اما به صورت کلی می توان گفت که تفاوت اساسی آن ها در طراحی راحت و هزینه پایین تر مدل دنده خارجی نسبت به دنده داخلی است.
با توجه به دیگر ویژگی ها که تا الان بررسی کردیم می توان نوع پمپ را دنده خارجی یا دنده داخلی انتخاب کرد.
بیشتر بدانید ⇐ تفاوت های پمپ دنده داخلی و دنده خارجی
برندهای معتبر برای انتخاب پمپ دنده ای
با توجه به کاربردهای گسترده پمپ دنده ای، این محصول تولیدکنندگان بسیاری در داخل و خارج ایران دارد و به همین دلیل باید برندهای معتبر را شناخت تا هنگام خرید پمپ دنده ای انتخاب بهتری داشته باشیم.
از تولیدکنندگان معتبر پمپ دنده ای ایرانی، به شرکت های پمپ نقش جهان و پمپ ایران تولید می توان اشاره کرد.
یکی از ویژگی های پمپ دنده ای نقش جهان این است که هم مدل تک جداره و هم مدل دو جداره را تولید می کند. مدل های VGF و KVGF دو جداره هستند.
در بین برندهای خارجی هم می توان ویت آلمان، ییلدیز و کوپار ترکیه را نام برد که انواع پمپ های دنده ای را با ویژگی های متفاوت تولید می کنند.
جمع بندی
با مطالعه مقاله و بررسی پارامترهای مختلف پمپ های دنده ای، الان بهتر متوجه می شویم که نحوه انتخاب پمپ دنده ای چگونه است.
به عنوان مثال الان می دانیم که برای انتخاب جنس پمپ دنده ای باید به نوع سیالی که می خواهیم انتقال دهیم توجه کنیم یا این که دما و ویسکوزیته سیال به هم وابسته هستند.
با این وجود برای انتخاب پمپ دنده ای که یکی از انواع پمپ های صنعتی است نیازمند دانش فنی هستیم و اگر به راهنمایی و مشاوره تخصصی نیاز داشتید می توانید با کارشناسان فروش شهباز موتور در ارتباط باشید.
اگر در رابطه با این مقاله سوالی دارید، می توانید از طریق کامنت برای ما ارسال کنید. کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما عزیزان خواهند بود.