طریقه نصب و راه اندازی اینورتر یا درایو با الکتروموتور از مهم ترین مراحل در راندمان کاری بوده که مهم ترین نکات آن به همراه نکات محافظتی را توضیح خواهیم داد
راه اندازی اینورتر یا دینام های صنعتی در صنایع سنگین و نیمه سنگین برای راه اندازی الکتروموتور یا دینام با سایز های بزرگ و توان بالا اصولأ راه اندازی به صورت مستقیم و به اصطلاح تک ضرب امکان پذیر نیست، زیرا با جریان راه اندازی چندین برابری و گاهأ تا بیش از 10 برابر جریان نامی الکتروموتور روبه رو خواهیم شد و مضراتی را به همراه خواهد داشت.
برای راه اندازی الکتروموتور با اینورتر یا درایو روش هایی وجود دارند که به صورت مختصر به آنها اشاره می شود.
راه اندازی اینورتر به روش تک ضرب یا مستقیم
از رایج ترین روش های استارت الکتروموتورها می باشد بدین صورت که ولتاژ به صورت کامل وارد مدار شده و از تجهیزاتی شامل کنترل فاز، رله و کنتاکتور عبور کرده و به الکتروموتور می رسد. سادگی این مدار موجب شده که یک ایراد اساسی داشته باشد و آن هم میزان جریان راه اندازی بالا می باشد و ایراد اساسی آن عدم استفاده برای الکتروموتور های با ظرفیت توانی بالا می باشد.
روش راه اندازی اینورتر ستاره مثلث
تمامی افراد متخصص در زمینه برق به خوبی می دانند که می توان الکتروموتور های سه فاز را به دلیل ساختار سرسیم های داخل جعبه اتصال(تخته کِلِم) آن به دو حالت مجزای ستاره یا مثلث راه اندازی نمود ولی در بعضی موارد راه اندازی الکتروموتورها باید به ترتیب انجام شود و نیاز به تجهیزاتی دارد که در ادامه ذکر می شود.
راه اندازی به روش ستاره مثلث به طور استاندارد نیازمند سه عدد کنتاکتور که به کنتاکتور اصلی، کنتاکتور حالت ستاره و کنتاکتور مثلث، کنترل فاز، رله اضافه بار(حرارتی) و دیگر تجهیزات مدار فرمان اینورتر می باشد.
نکته قابل توجه در این روش این است که راه اندازی به این روش برای الکتروموتورهایی کاربرد دارد که قابلیت اتصال مثلث به صورت نرمال در شبکه را دارند.
حالت ستاره در الکتروموتورها بیشتر حالت راه اندازی بوده و حالت مثلث حالتی است که الکتروموتور به حداکثر دور سرعتی خود رسیده و به جریان نرمال خود دست پیدا کرده است.
در روش ستاره مثلث سیستم راه اندازی به گونه ای عمل می کند که پس از استارت ابتدا مدار به حالت ستاره راه اندازی شده و تارسیدن به حدود 80 الی 85 درصد از سرعت نامی الکتروموتور این حالت پایدار بوده و پس از آن به وسیله وجود تایمر در مدار، کنتاکتور ستاره از مدار خارج شده و کنتاکتور مثلث وارد مدار می شود.
راه اندازی اینورتر به روش سافت استارت (SOFT START)
از لحاظ لغوی ، علمی و تخصصی معنی آن راه اندازی نرم می باشد.
برای انجام این کار به وسیله ای نیاز است که سافت استارتر نامیده می شود.
راه اندازی به روش سافت استارت شامل مزیت هایی می باشد که به آنها اشاره می گردد.
-در سیستم استارت و استپی بدون ضربه خواهیم داشت
-بالابردن شتاب الکتروموتور بصورت نرم و آهسته
-کاهش هزینه های اضافی نظیر کابل کشی و کلیدهای بین مسیر و ...
-بالابردن راندمان در سیستم
-بالابردن طول عمر الکتروموتورها و دیگر ادوات
-ازبین بردن جریان هجومی در مدار
باید خاطر نشان کرد که استفاده از سافت استارت تأثیری در کم و زیاد کردن سرعت الکتروموتور ندارد.استفاده از سافت استارت در سیستم فقط بر روی ولتاژ در زمان راه اندازی, تغییرات در زمان استارت و استاپ(استپ) و دیگر تنظیمات که دارای بحث های تخصصی بوده که می تواند به نوع سافت استارت هم مربوط باشد.
باید توضیح داد که سافت استارت ها تأثیری در گشتاور و سرعت الکتروموتور ندارند و اگر بخواهیم این دو را تغییر دهیم باید از تجهیزات مدرن تر و کامل تری نظیر درایو ها(اینورتر) استفاده کنیم.
استفاده از سافت استارت به علت جریان بالا در زمان راه اندازی امکان آسیب به الکتروموتور را محتمل تر می کند.
از سافت استارت ها فقط برای کنترل و راه اندازی الکتروموتورهای AC بهره می برند ودارای راندمان خوبی برای الکتروموتورهای با میزان بارکم و همچنین درجه حفاظت بسیار بالایی می باشند.
نکات مهم محافظت از اینورتر پس از راه اندازی با الکتروموتور
سافت استارت در مدار می تواند از آسیب های احتمالی به الکتروموتور که به شرح آنها می پردازیم جلوگیری نماید.
محافظت از گرمای بیش از حد در مدار
سافت استارت به دلیل داشتن قطعات الکترونیکی حساس و رله های حرارتی که در سیستم داخلی آن تعبیه شده، زمانی که دمای داخلی مدار از مقدار معینی فراتر برود رله ها به طور اتوماتیک جریان را قطع کرده ومدار را به حالت توقف و هشدار سوئیچ می کنند.
محافظت در برابر عدم وجود فاز در مدار
الکتروموتورهای سه فاز برای راه اندازی و حرکت به وجود هر سه سیم حاوی جریان نیازمند می باشند و عدم وجود یک یا دو خط از خطوط سه فاز منجر به آسیب دیدن الکتروموتور خواهد شد.از مزیت های سافت استارت می توان به قابلیت تشخیص در تغییرات در خطوط سه فاز اعم از افت ولتاژ و یا قطعی اشاره کرد و به محض رخ دادن یکی از موارد مذکور مدار را به حالت توقف و هشدار سوئیچ می کند.
بیشتر بدانید ⇐ آشنایی با انواع الکتروموتورها و ساختار آن ها
محافظت از مدار در برابر بار اضافی
اضافه بار زمانی رخ می دهد که بار بیش از حد توان الکتروموتور به آن وارد شود این امر ممکن است به چندین صورت رخ بدهد مثل درگیری بیش از اندازه گیربکس متصل به الکتروموتور و یا هر عامل مکانیکی و غیره.سافت استارت به دلیل داشتن یک عنصر کنترلی دیگر برای جریان مصرفی الکتروموتور مدار را قطع کرده و به حالت هشدار سوئیچ می کند.
به لحاظ تخصصی سافت استارت دارای سه قسمت مهم و اصلی بوده که شامل:
- گیت منطقی
- آند
- کاتد
مسیر جریان به منظور راه اندازی الکتروموتور در سافت استارت بدین شکل است که پس از ارسال پالس به گیت، جریان از آند به کاتد و پس از آن به الکتروموتور می رسد. از مزیت های قابل توجه سافت استارت، توقف نرم در زمان ایست(استپ) مدار می باشد.
نکات مهم هنگام نصب اینورتر
- از جمله مهم ترین نکات در هنگام نصب اینورتر، میتوانیم به سیم کشی ها و استاندارد های ایمنی اشاره کنیم. پیش از هرکاری، ابتدا باید دقت کنید که سیم کشی ها به درستی انجام شده باشند و نکات ایمنی رعایت شوند. برای این کار لازم است که استاندارد هایی مثل IEC60364 و AS3000 حتما در نظر گرفته شوند و برای انجام کارهایی مثل نصب و سایزبندی، از کابل های مناسب استفاده شود.
- مورد دیگر، استفاده از چوک خروجی است. استفاده از این قطعه در مواردی کاربرد دارد که مسافت اینورتر فرکانس متغیر از موتور بیش از 100 متر باشد.
- نکته مهم دیگر در نصب اینورتر، ارت اصولی و درست سیم ها است. کابل قدرت دارای محافظ است که همه قسمت های این محافظ باید از ابتدا و انتهای کابل، به درستی ارت شوند. نکته قابل توجه در این مورد این است که همه پوشش های محافظ کابل قدرت باید به درستی و فقط از یک سمت ارت شوند.
- به عنوان آخرین نکته در نصب اینورتر، دقت کنید که قبل از راه اندازی اینورتر و جریان پیدا کردن انرژی، هیچ نقصی در کابل ها وجود نداشته باشد.