الکتروموتور،دینام یا موتور الکتریکی به تجهیزات صنعتی گفته می شود که انرژی الکتریکی را با استفاده از پدیده الکترومغناطیس به انرژی مکانیکی یا حرکتی تبدیل می کنند. به طورکلی می توان گفت این موتورهای الکتریکی برای تولید انرژی دورانی و چرخشی کاربرد دارند.
امروزه الکتروموتورها در امور صنعتی و حتی خانگی کاربرد گسترده ای دارند و به دلیل استفاده های متفاوت، محصولات متنوع و زیادی تولید شده است. تنوع گسترده محصولات مزیت خوبی است اما یک ایراد هم دارد و این است که باعث شده تا انتخاب و خرید موتور الکتریکی، امری حساس و نیازمند اطلاعات تخصصی باشد.
در ادامه انواع الکتروموتور و نکات مهم هنگام خرید الکتروموتور را به صورت دقیق بررسی می کنیم.
به طور کلی هر الکتروموتور صنعتی بر اساس تعداد دور سیم پیچ و جریان عبوری آن، شروع به حرکت می کند. همانطور که اشاره کردیم، الکتروموتور ها انواع مختلفی دارند، بر همین اساس دسته بندی های متفاوتی هم می توان برای آن ها ارائه داد.
به عنوان مثال نوع منبع تغذیه (AC یا DC)، دور و گشتاور خروجی، کاربرد، توان ورودی و حتی جنس می توانند انواع مختلفی از دسته بندی های الکتروموتور صنعتی باشد.
انواع دینام الکتریکی بر اساس کاربرد
موتورهای صنعتی موجود در بازار به منظور کاربردهای مختلفی ساخته شده اند. به عنوان مثال بعضی از این دینام های صنعتی مختص شرایط پر فشار تولید می شوند، بر همین اساس می توان موتور های صنعتی را به دسته های زیر تقسیم کرد:
الکتروموتور کولری
الکتروموتور فن کوئل
الکتروموتور ضد انفجار
موتور تک بنزینی
الکتروموتور دو سرعته دالاندر
الکتروموتور ترمزدار
الکتروموتور مشعل
الکتروموتور فشار قوی
الکتروموتور های DC و AC
این دسته بندی بر مبنای منبع تغذیه الکتروموتورها صورت می گیرد. یک تعریف کلی برای دینام های صنعتی این دسته این است که، موتورهای الکتریکی که به واسطه جریان مستقیم شروع به کار می کنند، را الکتروموتور DC (direct current) و الکتروموتورهایی که برای راه اندازی به برق جریان متناوب نیاز دارند را الکتروموتور AC (alternating current) می نامند.
جهت جریان الکتروموتور DC مستقیم و یکنواخت است در حالیکه در الکتروموتور AC جهت جریان به صورت متناوب (دوره ای) در حال تغییر است.
این دو دسته الکتروموتور تفاوت های زیادی با هم دارند. از جمله آن ها می توان به کاربرد های هر کدام اشاره کرد. موتورهای DC نسبت به نوع AC کاربرد های محدود تری دارند.
به طور کلی موتورهای DC بیشتر در صنایع کم فشار و کوچک تر استفاده می شوند، همچنین آن ها در تولید سرعت و گشتاور بالا خیلی خوب عمل می کنند. اما موتور های AC یا جریان متناوب کاربرد گسترده ای داشته و برای صنایع پرفشار و سنگین بسیار مناسب هستند.
انواع موتور AC سنکرون و آسنکرون
الکتروموتورهای AC به 2 دسته اصلی موتورهای سنکرون و آسنکرون یا القایی تقسیم می شوند. منظور از موتور های سنکرون، آن دسته از موتور هایی است که در آن ها، سرعت چرخش روتور (قسمت متحرک موتور) با سرعت چرخش میدان مغناطیسی هماهنگ است.
با توجه به این استدلال در موتور های آسنکرون یا القایی این عملکرد هماهنگ نیست. بلکه در اینگونه موتورها با به وجود آمدن اختلاف سرعت میان میدان مغناطیسی استاتور و روتور روبرو هستیم.
در ادامه به بررسی ویژگی ها، انواع و نکات خرید الکتروموتور AC القایی یا آسنکرون می پردازیم.
لازم به ذکر است، الکتروموتور های القایی مشخصه های اختصاصی متنوعی دارند که هنگام خرید دینام باید به طور کامل بررسی شوند. این ویژگی های فنی می توانند معیاری برای دسته بندی موتور های آسنکرون (القایی) نیز باشند.
انواع دینام صنعتی القایی بر اساس دور
یکی از ویژگی های بارز و کاربردی دینام صنعتی، امکان ایجاد و تولید دورهای مختلف است. انواع الکتروموتور بر اساس دور خروجی به دسته های زیر تقسیم می شوند:
2 پل: الکتروموتور 3000 دور را به الکتروموتور دو پل نیز می شناسند. این نوع از موتورهای الکتریکی توانایی تولید 3000 دور در هر دقیقه را دارند.
4 پل: الکتروموتور 1400 یا 1500 دور به چهار پل نیز معروف است. در این دینام صنعتی به منظور ایجاد میدان مغناطیسی، از 4 آهنربا استفاده می شود.
6 پل: الکتروموتور 900 یا 1000 دور از 6 آهنربا برای تبدیل جریان الکتریکی به جریان مکانیکی استفاده می کند.
8 پل: الکتروموتور 750 دور با 8 آهنربا میدان مغناطیسی مورد نیاز برای تبدیل جریان الکتریکی به مغناطیسی را به وجود می‌آورد.
انواع الکتروموتور صنعتی بر اساس اتصالات خروجی
از موارد مهم دیگر در انتخاب موتورهای القایی علاوه بر نوع فریم خروجی، نوع اتصال است. تشخیص اتصالات در الکتروموتور بسیار مهم است. چرا که هنگام وصل شدن الکتروموتور به انواع گیربکس، پمپ و… در صورت عدم تناسب بین خروجی موتور و ورودی گیربکس یا پمپ به مشکل می خوریم. انواع اتصالات الکتروموتورها به صورت زیر است:
B3 پایه دار بدون فلنچ
B14 بدون پایه نیم فلنج
B34 پایه دار نیم فلنج
B5 بدون پایه فلنج دار
B35 پایه دار فلنج دار
الکتروموتور تکفاز و سه فاز
الکتروموتور های AC القایی بسته به نوع منبع تغذیه به دو نوع 220 ولت تکفاز و 380 ولت سه فاز تقسیم می شوند. دینام های 220 ولت با استفاده از برق تکفاز شهری (خانگی) به راحتی کار می کنند. الکتروموتور AC تک فاز معمولا به صورت تک خازن رله ای و دو خازن کلاچ دار وجود دارد.
انواع الکتروموتور 380 ولت برای کار، به برق سه فاز نیاز دارند. این دسته از الکتروموتور ها مناسب صنایع بوده و عمدتا در امور خانگی مصرف ندارند.
الکتروموتور 220-380 ولت، در برخی توان‌ها نشان دهنده قابلیت استفاده از دو ولتاژ 220 و 380 ولت است. این ویژگی با توجه به نوع آرایش سیم های الکتروموتور ایجاد می شود. اتصال ستاره ای یا مثلثی امکان استفاده از هر 2 ولتاژ را برای ما فراهم می کند. لازم به ذکر است که جریان نامی متناسب با ولتاژ مورد نظر تغییر خواهد کرد.
سری الکتروموتور 380-660 ولت به الکتروموتور بزرگ در بازار شناخته می شوند و در صنایعی که به قدرت و توان بالا نیاز دارند، استفاده می شوند. صنایعی چون پتروشیمی، قیر و … از این الکتروموتور سه فاز استفاده می کنند.
الکتروموتور بزرگ و کوچک
یک دیگراز معیار هایی که ممکن است برای انتخاب و دسته بندی دینام های صنعتی به کار رود، بر اساس قدرت آن ها است. معیارهای انتخاب الکتروموتور برای صنایع بزرگ و پرفشار با صنعت های کوچک و خانگی متفاوت است. بر همین اساس در صنایع سنگین از دینام های بزرگ و در اموری که به قدرت بالایی نیازی نیست از الکتروموتور کوچک استفاده می شود.
الکتروموتور بزرگ به دسته ای از الکتروموتور ها با توان بالا و قدرتمند اطلاق می شود. تمامی دینام صنعتی سنگین کار از نوع الکتروموتور سه فاز بوده و در صنایعی که به قدرت و توان بالا نیاز است، استفاده می شود. به لحاظ کاربرد نیز این دسته از موتورهای صنعتی سنگین، در صنایع بزرگ جهت اتصال به الکترو پمپ صنعتی به منظور ذخیره سازی بیش از 100 مگاوات کاربرد دارد.
سایر کاربردهای این موتورهای الکتریکی بزرگ سه فاز، استفاده از آنها برای اتصال به دمنده‌های قدرتمند و فن‌های صنعتی است. این در حالی است که انواع موتور الکتریکی کوچک در توان های پایین تولید و استفاده می شوند.
نکات خرید الکتروموتور
همانطور که بررسی کردیم انواع مختلفی از الکتروموتور در بازار موجود است. الکتروموتور های موجود در بازار در انواع الکتروموتور ایرانی و خارجی به فروش می رسد. اگر بخواهیم مهم ترین ویژگی ها را برای خرید الکتروموتور بررسی کنیم، ابتدا باید تشخیص دهیم نوع AC مناسب است یا DC. همانطور که مشاهده کردیم، شاخصه های متفاوتی در انتخاب الکتروموتور AC دخیل هستند. از جمله:
توان: انواع دینام صنعتی آسنکرون در توان های متنوعی تولید می شود. توان یک الکتروموتور با قدرت آن رابطه مستقیم دارد. بنابراین اگر صنعت شما به قدرت بالایی نیاز دارد، لازم است از الکتروموتور با توان بالا استفاده کنید.
ولتاژ و منبع تغذیه: منظور از ولتاژ همان ولتاژ نامی است، همانطور که توضیح دادیم، تشخیص تکفاز یا سه فاز بودن و در واقع بررسی منبع برق محیطی که قرار است دینام در آن قرار گیرد، بسیار مهم است.
جریان: جریان و ولتاژ باهم رابطه مستقیم دارند. یعنی هر چه ولتاژ بیشتر باشد، جریان نیز افزایش می یابد.
نوع خروجی الکتروموتور: در هنگام خرید الکتروموتور حتما به نوع خروجی آن توجه داشته باشید.
گشتاور: یکی از مهم ترین شاخصه های خرید الکتروموتور، گشتاور است. گشتاور با میزان دور رابطه عکس دارد. به عبارتی هر چه دور بیشتر، گشتاور کمتر.
دیگر عوامل تعیین کننده هنگام خرید موتور الکتریکی شامل اندازه فریم، قطر شافت، درجه حفاظت (IP)، جنس بدنه و برند الکتروموتور است. لازم به ذکر است برند الکتروموتور تاثیر بسزایی در طول عمر، کیفیت و خروجی دارد.
برند های ایرانی
در ایران تولید کنندگان برتر الکتروموتور مانند موتوژن و الکتروژن توانسته اند در بازار جهانی سهم خرید خوبی را به محصولات خود اختصاص دهند. الکتروموتور الکتروژن و الکتروموتور موتوژن از باسابقه ترین و با کیفیت ترین برند های تولید دینام داخلی هستند. این برندها با هم ردیفان خارجی خود به خوبی رقابت داشته و به دلیل کیفیت و برخورداری از استاندارهای جهانی، محصولات خود را به سراسر جهان صادر می کنند.
برند های خارجی
صنعتگران با توجه به نوع صنعت خود می توانند از میان تمامی برندهای مطرح جهان مانند الکتروموتور چینی ایده آل، گوانگلو، جیلیم، دینامو، ایمپکس، و برند های دیگر ساخت کشور چین و همچنین برند های اروپایی مانند الکتروموتور زیمنس، الکتروموتور ABB و بسیاری از برند های دیگر، با مجموعه شهباز موتور در ارتباط بوده و سفارش خود را ثبت نمایند.
قیمت الکتروموتور یا دینام صنعتی
جهت مشاهده قیمت الکتروموتور (موتورالکتریکی) و دینام های صنعتی در انواع مختلف می توانید هر یک از محصولات موجود در سایت را مشاهده نمایید. شما می توانید از طریق فیلتر های محصولات هر ویژگی را انتخاب کرده محصول مورد نظر خود را بررسی کنید. لازم به ذکر تمامی مشخصات فنی برای هر محصول به صورت مجزا در هر صفحه درج شده است.
فروشگاه اینترنتی شهباز موتور به عنوان نمایندگی کالاهای صنعتی، علاوه بر تامین الکتروموتور و سفارشات شما مشتریان عزیز در انواع داخلی و خارجی و ارسال به تمامی شهرها، آماده ارائه خدمات مشاوره و خدمات پس از فروش به صورت حرفه ای نیز می باشد.
